Je hoort het steeds vaker: bedrijven die platgelegd worden door ransomware, gevoelige klantdata die op straat belandt, of systemen die dagenlang onbruikbaar zijn na een aanval. Cyberaanvallen zijn in 2025 helaas geen zeldzaamheid meer.

En dat is best beangstigend, zeker als je er zelf geen IT-expert in bent. Je werkt hard om je organisatie draaiende te houden, maar hoe bescherm je die nou echt tegen iets wat je niet ziet aankomen? Hoe weet je of je goed genoeg voorbereid bent? En wat als je straks ook aan strengere wetgeving moet voldoen?

Daarom kiezen steeds meer bedrijven ervoor om een Security Operations Center (SOC) op te zetten. Veel organisaties stappen er vol goede moed in, maar lopen onderweg tegen allerlei valkuilen aan. En dat is zonde van je tijd, je budget én je mensen. In deze blog nemen we je mee langs de meest voorkomende fouten bij het implementeren van een SOC, met tips om ze te voorkomen.

Even terug: wat is een SOC ook alweer?

Een SOC (of voluit: Security Operations Center) is het centrale punt binnen je organisatie waar je continu zicht houdt op digitale dreigingen. Het is een centraal team of centrale functie dat verantwoordelijk is voor de houding binnen een organisatie ten opzichte van cybersecurity. Door het verbeteren van houding en bewustzijn, kan je als organisatie bedreigingen voorkomen, detecteren en daarop acteren. Een SOC-team kan intern zijn geregeld of worden uitbesteed. Het team controleert identiteiten, endpoints, servers, netwerktoepassingen, databases en andere systemen en netwerken op bedreigingen. In de tussentijd is het team ook druk met proactief beveiligings- en onderzoekswerk om op de hoogte te blijven van veelvoorkomende bedreigingen en kwetsbaarheden van de systemen of processen.

Fout 1: Geen duidelijk doel of focus

Een van de meest voorkomende valkuilen bij het opzetten van een SOC is dat er geen heldere doelstellingen zijn. Veel organisaties beginnen vanuit een gevoel van urgentie (“we moeten iets met security”) en starten met het inrichten van monitoring of kopen een SIEM in, zonder dat echt duidelijk is wat ze ermee willen bereiken.

Het gevolg hiervan is dat je een SOC krijgt dat vooral bezig is met het verzamelen van data, maar weinig zegt over de echte risico’s die jouw organisatie lopen. Analisten raken verdwaald in technische meldingen zonder context. En voor het management is het onduidelijk wat het SOC precies bijdraagt, behalve dat het geld kost.

Zo pak je dat beter aan:

Begin met het stellen van de vraag: wat wil ik met het SOC bereiken, voor mijn organisatie? Maak een top 5 van risico’s die relevant zijn voor jouw branche (denk aan datalekken, insider threats, ransomware) en definieer een paar concrete use cases.

Bijvoorbeeld: “We willen binnen 30 minuten op de hoogte zijn van verdachte inlogpogingen buiten kantooruren.” Of: “We willen meldingen krijgen als gevoelige klantdata ongebruikelijk wordt verplaatst.” Door klein te beginnen en heel gericht te monitoren, bouw je aan een SOC dat vanaf dag één waarde toevoegt.

Fout 2: Geen goede afstemming met de rest van de organisatie

Een ander struikelblok is dat het SOC wordt gezien als een technisch project en geen duidelijke plek krijgt binnen de rest van de organisatie. Juridische zaken, compliance, HR en zelfs directie weten nauwelijks wat het SOC doet…totdat er een incident is.

Dat lijkt misschien onschuldig, maar het breekt je op bij het eerste serieuze beveiligingsincident. Want dan blijkt dat niemand weet wie wat moet doen. Of dat er geen communicatieplan is. Of dat juridische goedkeuring ontbreekt om een bepaald systeem uit de lucht te halen.

Zo pak je het beter aan:

Positioneer het SOC als een strategische functie. Zorg dat je in je ontwerp al meeneemt wie je stakeholders zijn: van privacy officer tot communicatie, van CISO tot HR.

En minstens zo belangrijk: richt een eenvoudige governance-structuur in. Dat kan iets simpels zijn als een maandelijkse werkgroep of een periodieke rapportage richting het MT.

Fout 3: Te snel de verkeerde technologie kiezen

“Laten we gewoon een SIEM-tool kopen en dan zijn we er.” Klinkt makkelijk, maar werkt helaas zelden goed. Je kunt de duurste tool kopen maar als je niet weet wat je ermee moet doen en je team er niet mee kan werken dan heb je er uiteindelijk niks aan.

Ook zien we vaak dat organisaties meteen voor het ‘zwaarste pakket’ kiezen, terwijl ze daar nog helemaal niet klaar voor zijn.

Zo pak je het beter aan:

Begin niet bij de tool, maar bij je proces. Wat moet je kunnen zien? Hoe wil je reageren? Pas daarna kijk je welke technologie daar het beste bij past, en of je daar intern de capaciteit voor hebt.

Fout 4: De mensenkant vergeten

Een SOC klinkt vaak als een technisch concept, maar in de praktijk draait het bijna volledig om mensen. Monitoringtools en dashboards kunnen veel signaleren, maar ze interpreteren niets. Ze nemen geen beslissingen, reageren niet, en houden geen overzicht. Dat moet jouw team doen, en daar gaat het in de praktijk vaak mis. Dit komt omdat organisaties onderschatten hoeveel capaciteit en expertise nodig is om een SOC goed draaiende te houden.

Zo pak je het beter aan:

Zorg dat je vanaf dag één een plan hebt voor de bemensing van je SOC. Je hoeft niet direct een team van tien man te hebben, maar je moet wel weten wie verantwoordelijk is voor welke taak.

Fout 5: Geen standaardprocessen of playbooks

Stel je voor: er komt een verdachte e-mail binnen. De ene analist reageert meteen, de ander twijfelt of laat het even liggen. Niet omdat ze hun werk niet goed doen, maar omdat er geen vaste werkwijze is.

En dat is precies het probleem. Bij een beveiligingsincident moet je snel en duidelijk kunnen handelen. Als iedereen maar wat doet, verspil je tijd en gaat er makkelijk iets mis.

Zo pak je het beter aan:

Werk met simpele playbooks. Dat zijn korte stappenplannen voor veelvoorkomende situaties zoals phishing of verdachte inlogpogingen. Zet er in wat je moet doen, wie dat doet en binnen welke tijd. Zorg ervoor dat het overzichtelijk blijft (geen dik boekwerk dus) en regelmatig oefent, zo weet je team precies wat er moet gebeuren.

Fout 6: Denken dat je klaar bent na de go-live

Een van de grootste misverstanden rondom SOC’s is dat ze een project zijn met een duidelijk eindpunt. Je koopt tooling, richt je processen in, traint je mensen… En dan is het klaar. Toch?

Niet dus.

Dreigingen veranderen continu. Wetgeving wordt strenger. Nieuwe systemen komen erbij. Leveranciers wisselen. Je IT-omgeving blijft in beweging. Als je SOC stil blijft staan, loopt het al snel achter de feiten aan. De eerste drie maanden ben je nog scherp, daarna wordt het ‘gewoon een meldingsfabriek’ die langzaam zijn relevantie verliest.

Zo pak je het beter aan:

Plan vanaf het begin vaste evaluatiemomenten in. Bespreek met je team: wat gaat goed, wat niet, wat missen we? Meet KPI’s zoals gemiddelde reactietijd, aantal false positives, incidenten per categorie, enzovoort. Ofwel: blijf bouwen aan je SOC, ook als het al ‘live’ is.

Uitbesteden? Soms is dat juist de slimste zet.

Niet elke organisatie heeft de mensen of middelen om een volledig SOC in huis op te tuigen, en dat hoeft ook niet. Het bouwen, bemensen en onderhouden van een Security Operations Center kost tijd, expertise en vooral continuïteit. Als je dat niet op een duurzame manier kunt organiseren, is het vaak verstandiger om (een deel van) je SOC uit te besteden.

Bij Innvolve bieden we meerdere SOC-oplossingen aan die passen bij de fase waarin jouw organisatie zich bevindt. Op basis van jouw specifieke kenmerken kun je kiezen welke oplossing het beste bij je past. Onze dienst werkt op basis van een abonnementsmodel, zonder langdurige verplichtingen. Dat betekent dat je als organisatie klein kunt starten en later eenvoudig kunt opschalen als je behoefte groeit.

Conclusie: het implementeren van een SOC

Wat je niet wilt, is investeren in tooling of processen zonder richting. Of een SOC optuigen dat technisch werkt, maar organisatorisch niet landt. Daarom is het zo belangrijk om stil te staan bij de fundamentele vragen: waarom doen we dit, wat willen we bereiken en wie betrekken we daarbij?

Of je nu zelf aan de slag gaat met het opbouwen van een SOC, of ervoor kiest om het uit te besteden, het begint allemaal met grip. Weten waar je risico’s zitten. Weten hoe je snel kunt reageren. En weten dat je team of partner paraat staat als het nodig is.

Bij Innvolve helpen we organisaties dagelijks bij precies die vraagstukken. Wil je daar eens over sparren? Je bent van harte welkom bij ons op kantoor. Of plan direct een vrijblijvend gesprek in met Dirk.