Sollicitatiegesprekken zijn spannend, dát weten we allemaal. Je wilt goed overkomen, indruk maken en laten zien dat jij dé persoon bent voor de job. Maar eerlijk is eerlijk: soms gaat er iets mis. En dat is niet erg, het overkomt de beste. Vaak kun je er zelfs nog om lachen (achteraf dan). We delen graag een aantal veelvoorkomende blunders die wij geregeld voorbij zien komen. Niet om iemand te veroordelen, maar zodat jij ze straks níet maakt.

Een van de meest herkenbare blunders is te laat komen. Of je nou vaststond in het verkeer, de bus miste of dacht dat je navigatie “wel wist waar je heen moest” — het sollicitatiegesprek is nét dat moment waarvoor je beter wat extra marge neemt. Te laat komen geeft al snel een verkeerde eerste indruk, en dat is zonde.

Dan heb je de categorie “niet goed voorbereid”. Geen idee wat het bedrijf doet, wie er tegenover je zitten of wat de functie precies inhoudt. Dat voelt niet alleen ongemakkelijk, het straalt ook uit dat je er niet écht voor bent gegaan. Een half uurtje inlezen doet wonderen.

Ook kleding kan een valkuil zijn. Niet gepast gekleed zijn hoeft niet te betekenen dat je in een joggingpak verschijnt, maar het is slim om rekening te houden met de bedrijfscultuur. Je hoeft geen maatpak aan, tenzij dat past bij de organisatie, maar een nette en verzorgde uitstraling doet het altijd goed.

Een andere klassieke fout: geen vragen stellen. Dat lijkt klein, maar het zegt veel. Een sollicitatie is géén kruisverhoor, maar een gesprek. Wie niets vraagt, komt al snel ongeïnteresseerd over. Laat zien dat je nieuwsgierig bent naar de mensen, de cultuur en de rol zelf.

Soms gaat het mis bij de antwoorden. Ontactische antwoorden geven op vragen als “Wat drijft je?” of “Waar zie je jezelf over vijf jaar?” kan een gesprek snel de verkeerde kant op sturen. Antwoorden als “geld” of “met twee zakken geld op de bank” zorgen voor een glimlach, maar niet per se voor een uitnodiging. Denk liever in inhoud en groei: wat motiveert jouw echt, wat wil je bijdragen?

Nog zo’n punt: niet luisteren. Simpel, maar belangrijk. Wie te veel bezig is met het ‘goede antwoord’, mist vaak de kern van de vraag. Door écht te luisteren en eventueel samen te vatten wat je hoort, laat je zien dat je scherp bent en interesse toont.

In de rede vallen is er ook eentje om in de gaten te houden. Enthousiasme is top, maar laat de ander uitpraten. Anders kom je al snel ongeduldig of zelfs wat bot over.

Een blunder die we helaas nog vaak zien: modder gooien over vorige werkgevers. Natuurlijk mag je kritisch zijn, maar een klaagzang over oud-collega’s of bazen doet meer kwaad dan goed. Vertel liever wat jij zoekt in een volgende stap, en wat je geleerd hebt van eerdere ervaringen.

Last but not least de categorie “bullshit-antwoorden”, antwoorden waarvan je denkt dat de ander ze wil horen. Geloof ons: dat werkt bijna nooit. Je gesprekspartner voelt het feilloos aan. Authenticiteit is veel krachtiger dan perfect klinkende onzin of ‘gewenst’ antwoorden.

Hoe het wél moet: pro-tips voor een goed gesprek

• Een beetje voorbereiding doet wonderen. Neem gerust iets mee naar het gesprek — een notitieboekje met steekwoorden of vragen bijvoorbeeld. Dat toont niet alleen betrokkenheid, het geeft ook houvast.
• Kijk van tevoren even wie je gesprekspartners zijn. Een korte zoektocht op LinkedIn kan helpen om aanknopingspunten te vinden. Stel vervolgens gerichte vragen over hun rol, projecten of visie. Daarmee laat je zien dat je je hebt verdiept en echt interesse toont.
• Lees je daarnaast goed in over het bedrijf. Weet wat ze doen, waar ze trots op zijn, en welke uitdagingen ze hebben. Zo kun je tijdens het gesprek subtiel verwijzen naar wat je hebt gelezen op hun website of socials — dat maakt indruk.
• Zorg dat je op tijd bent, maar ook niet té vroeg. Tien tot vijftien minuten van tevoren is perfect. Een half uur eerder binnenlopen zorgt er alleen maar voor dat je onnodig zenuwachtig wordt.
• Tijdens het gesprek: let op je lichaamstaal. Oogcontact, een open houding en een glimlach doen meer dan je denkt. En luister écht — herhaal soms wat de ander zegt om te checken of je het goed begrijpt, dat toont oprechte interesse.
• Wees bovendien gewoon jezelf. Je hoeft geen script af te draaien of een perfecte versie van jezelf te spelen. Eerlijkheid over je ambities, je leerpunten of je twijfels komt vaak veel sterker over dan ingestudeerde zinnen.
• En tot slot, een kleine maar belangrijke: test je apparatuur als het gesprek online is. Een haperende microfoon of camera kan de aandacht behoorlijk afleiden.

Solliciteren hoeft niet perfect te gaan. Het gaat er vooral om dat je laat zien wie je bent, dat je respect hebt voor de tijd van de ander, en dat je je goed hebt voorbereid. Maak fouten, leer ervan, lach erom — en laat vooral zien dat je groeit.