Bij Innvolve kijken we natuurlijk altijd vooruit. De Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (beter bekend als de Wet DBA) is een onderwerp waar veel IT-professionals en bedrijven momenteel flink wat kopzorgen over hebben. Wat betekent deze wet precies? En welke impact heeft het op de IT-markt en op de vrijheid van freelancers? Wij leggen het je graag uit!

Wat is de Wet DBA?

De Wet DBA werd in Nederland geïntroduceerd om duidelijkheid te scheppen in de wereld van zelfstandigen en opdrachtgevers. Het doel van deze wet is om schijnzelfstandigheid te voorkomen, waarbij iemand zich voordoet als zelfstandig ondernemer, maar in de praktijk werkt alsof hij of zij in loondienst is, zonder de daarbij behorende rechten of plichten. De wet beoogt een eerlijke speelveld te creëren, maar riep meteen al de nodige vragen op. Want wanneer is iemand nou écht zelfstandig?

Welke richtlijnen houdt de belastingdienst in de basis aan?

De Belastingdienst hanteert enkele richtlijnen om te bepalen of een werkrelatie valt onder loondienst of ondernemerschap. Het draait daarbij om drie belangrijke punten:

1. Gezagsverhouding: Bij loondienst heeft de werkgever vaak gezag over de manier waarop, waar en wanneer het werk moet worden uitgevoerd. Bij een zelfstandig ondernemer ontbreekt deze directe aansturing; hij of zij bepaalt de eigen werkwijze en heeft zeggenschap over het werkproces.
2. Persoonlijke arbeid: In loondienst wordt van de werknemer verwacht dat hij persoonlijk het werk uitvoert. Bij zelfstandigen kan het werk door anderen worden gedaan, mits de kwaliteit gewaarborgd blijft. Dit wijst op een groter niveau van autonomie.
3. Beloning en financieel risico: Werknemers krijgen meestal een vaste beloning en lopen nauwelijks financieel risico. Zelfstandigen echter dragen zelf het commerciële risico en hun inkomsten zijn afhankelijk van hun omzet en het aantal opdrachten dat ze binnenhalen.

Daarnaast kijkt de Belastingdienst naar contextuele factoren, zoals of iemand investeert in eigen middelen, zichzelf actief in de markt zet, en voor meerdere opdrachtgevers werkt. Al deze elementen helpen bij een afweging tussen het hebben van een dienstverband of zelfstandig ondernemerschap.

Wat is de impact binnen de IT?

De impact van de wet DBA is te merken in bijna alle sectoren, waaronder de zorg, het onderwijs, de schoonmaakindustrie maar ook zeker binnen de IT. IT-freelancers zijn vaak op lange termijn betrokken bij projecten en werken veel samen met interne teams. In veel gevallen ontstaat er daardoor onduidelijkheid over de mate van zelfstandigheid. Dit zorgt voor onzekerheid bij zowel freelancers als opdrachtgevers.

Bijvoorbeeld: voor IT-specialisten die zich verhuren als freelancer kan de Wet DBA een uitdaging vormen. Opdrachtgevers moeten aantonen dat ze geen schijnzelfstandigheid in stand houden, en dat vereist strikte afbakening van de opdracht. Als dat niet duidelijk genoeg is, lopen ze risico op boetes en naheffingen. Het gevolg? Bedrijven worden steeds terughoudender in het inhuren van freelancers, en freelancers zien hun opdrachten verminderen of worden geconfronteerd met nieuwe contractvoorwaarden.

Wat vinden Freelancers er zelf eigenlijk van?

In de spreekwoordelijke wandelgangen hoorden wij verschillende zorgen bij Freelancers:

• “Ik ben altijd erg blij geweest met de flexibiliteit die freelancen biedt. Maar met de handhaving van de wet DBA komt er toch veel onzekerheid bij kijken. Bedrijven zijn steeds voorzichtiger geworden met het inhuren van zelfstandigen omdat ze bang zijn voor de risico’s die de wet met zich meebrengt.”
• “Ik zie het aantal opdrachten afnemen, vooral bij de grotere bedrijven. Ze willen geen risico’s lopen en zetten steeds vaker vacatures voor vaste functies uit in plaats van tijdelijke freelance opdrachten. Daarnaast vragen opdrachtgevers steeds vaker om aanpassingen in de manier waarop we samenwerken om zeker te zijn dat er geen schijn van dienstverband is. Dat maakt het werk er niet makkelijker op. In loondienst heb je die zorgen niet en weet je dat je zekerheid hebt qua inkomen en opdrachten.”
• “Ik zou vooral meer zekerheid willen dat de overheid en opdrachtgevers duidelijk onderscheid maken tussen freelancers en werknemers, zonder die administratieve last die de wet DBA nu oplegt. Flexibiliteit is belangrijk, maar het wordt steeds moeilijker om echt zelfstandig te werken zonder die risico’s. Als daar geen verandering in komt, is een vaste baan toch aantrekkelijker.”

Hoe nu verder?

Kortom, voor de IT-branche is het dus belangrijk dat er meer duidelijkheid komt over de wet DBA, vooral gezien de groeiende behoefte aan gespecialiseerde kennis en flexibele inzetbaarheid. De wetgeving roept namelijk ook vragen op bij bedrijven die willen innoveren en snel willen schakelen.

Zowel freelancers als opdrachtgevers zouden baat hebben bij een eenvoudiger systeem, waarin zelfstandigheid zonder twijfel kan worden aangetoond en ondernemerschap wordt aangemoedigd. Zo ontstaat er een win-winsituatie: organisaties hoeven niet bang te zijn voor juridische complicaties, terwijl freelancers hun vrijheid en flexibiliteit (waar ze immers voor kozen toen ze gingen freelancen) blijven behouden.

Conclusie: loondienst weer aantrekkelijker?

Bij Innvolve zijn wij doorlopend op zoek naar mensen die technisch net die stap verder gaan en innovatief zijn in hun werk. Merk jij ook verandering doordat de handhaving van wet DBA eraan zit te komen? En geeft dit voor jou een gevoel van onzekerheid of onrust? Wij hebben jaren ervaring in de samenwerking met Freelancers en een sterk netwerk met onze opdrachtgevers. Bovendien bieden wij veel flexibiliteit, goede arbeidsvoorwaarden en kom je bij Innvolve terecht in een warm bad met veel technische vakgenoten!

Misschien dat werken in loondienst nog niet zo’n verkeerde optie is. Werp eens een blik op onze vacatures en andere carrière uitingen en wie weet spreekt een bepaalde rol je wel aan! Of bezoek ons YouTube-kanaal om een indruk te krijgen van onze medewerkers, klanten en de technieken waar wij mee werken.